Pijnlijke borsten

Wat is mastopathie?

Mastopathie is een goedaardige aandoening van de borstklier bij de vrouw. De aandoening betreft een verzameling van uiteenlopende klachten welke in verschillende combinaties in wisselende ernst kunnen optreden:

  • pijnklachten: gevoelig bij aanraken, spontane pijn, stuwinggevoel
  • tepelvocht: spontaan vochtverlies uit een of beide tepels (wisselende kleur: helder/gelig/rood-bruin/groen)
  • knobbeltjes: bindweefselknobbeltjes (fibroadenoom)
  • cysten: vochtblaasjes in de borst die soms enkele cm groot worden en meestal vrij plots ontstaan en vaak ook weer spontaan in volume afnemen na de menstruatie; soms kunnen ze aanleiding geven tot (heftige) ontstekingsverschijnselen in de borst

De borstklier reageert op wisselingen in de hormoonspiegels in het bloed. Dit laatste is mogelijk een van de oorzaken dat met name de pijnklachten vaak het hevigst zijn rondom de menstruatie. Het is aanbevolen om in deze periode geen mammogram te maken maar even te wachten tot de menstruatie weer voorbij is. Het klierweefsel is dan meestal ook iets beter te beoordelen op het mammogram (borstfoto).

Ongerustheid, angst voor borstkanker

Bij veel vrouwen met pijnklachten en knobbeltjes in de borst waarbij de diagnose "mastopathie" wordt gesteld, leeft de angst voor het bestaan van borstkanker. Mastopathie is een goedaardige aandoening. Echter mastopathie en borstkanker zijn 2 verschillende aandoeningen die tegelijkertijd in dezelfde borst kunnen voorkomen.

Wat voor onderzoeken zijn nodig?

Indien (pijnlijke) knobbeltjes in de borst te voelen zijn, is het verstandig om te laten uitzoeken of er sprake is van mastopathie waarbij dan tevens borstkanker kan worden uitgesloten.

Tot op heden is het mammogram (borstfoto) het meest gebruikte onderzoek. Het onderzoek kan zeker indien er sprake is van compact klierweefsel worden aangevuld met een echografie om oa. cysten en fibroadenomen nader te onderzoeken. Tevens kunnen er micro-calcificaties (micro-kalk) en ook grotere verkalkingen worden aangetroffen op het mammogram hetgeen vaak een reden kan zijn tot het uitvoeren van een diagnostische punctie om het goedaardige karakter te bevestigen. Sinds enige jaren is ook de mogelijkheid voor het verrichten van een MRI van de borst (“MR-Mammografie”). Bij dit onderzoek worden geen röntgenstralen gebruikt. Het grote voordeel voor de vrouw is dat de borst niet meer hoeft te worden "geplet" tussen 2 platen van het röntgenapparaat.

Wat zijn de behandelingsmogelijkheden

Helaas zijn er voor de optredende pijnklachten geen afdoende middelen voorhanden die bij iedereen werkzaam zijn. De hieronder vermelde opties kunt u proberen, en kijken of het resultaat oplevert:

  • een goed sluitende BH (eventueel sport-BH), zonder beugels en bredere schouderbanden
  • probeer uit te zoeken of er een relatie is met uw voeding: sommige voedingsmiddelen bevatten substanties waaronder tyramines die de klachten kunnen opwekken of verergeren (bijvoorbeeld in wijn, chocolade, kaassoorten)
  • probeer een niet medicinaal middel: Teunisbloemolie (6 capsules per dag gedurende 4 maanden) verkrijgbaar bij de drogist
  • soms helpt het slikken, stoppen of veranderen van de pil

Heftige pijnklachten rond de menstruatieperiode kunnen eventueel worden bestreden met paracetamol (pijnstiller). Raadpleeg zo nodig uw huisarts. Soms helpt een tijdelijk koud kompres om acute stuwingverschijnselen (“opgezette borsten”) tegen te gaan.

Pijnlijke cysten kunnen (evt. middels Echo-onderzoek) worden leeggezogen. vaak treedt er echter vrij snel een recidief (terugkomst) op.

Bij tepelvocht kan in uitzonderingsgevallen het aangedane klierweefsel door middel van een kleine operatie (onder narcose) worden verwijderd.

Aangezien mastopathie een van de gehele borst is, is het operatief verwijderen van een pijnlijk stuk borstklierweefsel meestal niet succesvol.

Sommige vrouwen ondervinden echter dagelijks zeer ernstige hinder van hun pijnlijke borsten. In deze gevallen kan eventueel een anti-hormonale behandeling (Danazol, Tamoxifen of Parlodel) worden overwogen. Het nadeel hiervan is dat deze medicijnen vaak storende bijwerkingen hebben zodat slecht bij hoge uitzondering hiertoe wordt besloten.

Bij sommige vrouwen kan een verdoving van de zenuwbanen een goed resultaat opleveren. Deze behandelwijze wordt uitgevoerd op een speciale pijnpolikliniek van het ziekenhuis.

Sommige vrouwen zijn ten einde raad waardoor ze soms spontaan om verwijdering van de gehele borst komen vragen. In deze zeer zelden voorkomende situatie kan in uitzonderingsgevallen en na goede informatie uiteindelijk tot een chirurgische verwijdering van de borst worden besloten. In dit geval zal tevens de mogelijkheid van een gelijktijdige borstreconstructie in samenwerking met de plastisch chirurg worden voorgesteld.

Terug naar boven